Wsparcie na wagę złotówki

Koszty wdrażania innowacyjnych projektów są niezwykle wysokie, dlatego warto przyjrzeć się dotacjom, które mogą wynieść nawet do 80 proc. wartości nakładów. © Photogenica

Istnieje ciągła potrzeba kreowania nowych produktów. Obecnie opakowanie nie pełni tylko funkcji ochronnej. Rynek nieustannie poszukuje coraz to nowszych i ciekawszych rozwiązań. Ważna jest tutaj tzw. zasada: „klient kupuje oczami”. Produkt powinien przyciągać uwagę, gdyż to właśnie wygląd w dużej mierze decyduje o tym, czy konsument po niego sięgnie. Opakowanie ma pełnić wiele funkcji, w tym także ma przyciągnąć uwagę klienta i wyróżnienie się wśród wielu artykułów. W tym celu prowadzone są badania na innowacjami produktowymi, jak i procesowymi. Koszty wdrażania innowacyjnych projektów są niezwykle wysokie, dlatego warto przyjrzeć się dotacjom, które mogą wynieść nawet do 80 proc. wartości nakładów, które mogą wspomóc te przedsięwzięcia. Tymczasem wielu przedsiębiorców nie ma jeszcze świadomości istnienia takich programów.

Anna Szymczak

Budowanie trwałej przewagi konkurencyjnej wymaga nieustannej walki o klienta. Aby go pozyskać i utrzymać należy dbać o wyróżniającą się ofertę, jak i o obniżanie kosztów produkcji. Przedsiębiorcy zazwyczaj zainteresowani są inwestycjami w maszyny, urządzenia czy rozbudowę, podczas gdy zagadnienia naukowe są im odległe. W mediach czy na konferencjach pojawiają się często takie hasła jak projekty badawcze i projekty celowe. Co one oznaczają w praktyce i kto może skorzystać z dotacji unijnych?

Wymagające projekty

Projekty badawcze to projekty, gdzie przedmiotem zainteresowania jest powstanie nowego lub udoskonalonego produktu (innowacje produktowe) lub udoskonalanie bądź opracowanie procesów wytwórczych (innowacje procesowe). Na przykład przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją folii chciałoby poszerzyć swoją ofertę o folię, która się nie elektryzuje. Aby tego dokonać, niezbędne jest opracowanie receptury dodatku do tworzywa, a następnie sposobu jego aplikacji. W takiej sytuacji realizowany będzie projekt celowy – cel: nowy produkt – nieelektryzująca się folia. Faza badawcza to właśnie opracowywanie tej nowej receptury i sposobu jej dodawania. Natomiast, aby nowy produkt mógł trafić na rynek niezbędne jest opracowanie metody adekwatnej do skali przemysłowej. Tutaj dobierany będzie sposób aplikacji dodatku i wstępny dobór maszyn. Następnym krokiem będzie porównanie posiadanego parku maszynowego z wymaganiami pod kątem nowej produkcji. Te brakujące maszyny, urządzenia to właśnie wydatki niezbędne do wdrożenia technologii.

Ten prosty przykład pokazuje, że wiele firm realizuje projekty celowe nie wiedząc o tym. Projekty celowe to projekty zaczynające się od konieczności zbadania nowego zjawiska (problem badawczy), czyli badania mają na celu rozwiązać konkretny problem, a nie być prowadzone tylko w celu poznania zjawiska.

Morze możliwości

Przy funduszach z perspektywy 2014-2020 roku powstała lista Krajowych Inteligentnych Specjalizacji, która zawiera zestawienie obszarów badawczych o dużym znaczeniu dla gospodarki, które należy wspierać. Wśród tych aktualnie 20 zidentyfikowanych specjalizacji  wiele dotyczy opakowań i kierunków ich rozwoju. Specjalizacje są pogrupowane w obszary tematyczne: zdrowe społeczeństwo, biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa zrównoważona energetyka, surowce naturalne i gospodarka odpadami, innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzontalnym). Lista jest długa, więc wybrane zostały najważniejsze z nich. Na uwagę zasługują m.in.: opakowania nowoczesne, biodegradowalne, wielokrotnego użytku, demontowalne opakowania drzewne i drewnopochodne, papierowe, tekturowe, kartonowe; opakowania inteligentne, wysoko specjalistyczne ulepszenia zapewniające wzrost ekologiczności, wytrzymałości oraz trwałości i bezpieczeństwa żywności, ich konstrukcje i wzornictwo (design); innowacyjne technologie pakowania ukierunkowane na: przedłużenie trwałości i zachowanie wysokiej jakości żywności, monitorowanie jakości żywności z zastosowaniem aktywnych i inteligentnych opakowań; minimalizacja wytwarzania odpadów opakowaniowych poprzez wprowadzenie innowacyjnych materiałów.

Specyfikacja projektu

Zakres specjalizacji jest długi i zgodny z aktualnymi trendami na rynku, więc warto się bliżej przyjrzeć czy prowadzone prace badawcze kwalifikują się do jednego z programów NCBR. Z zasady minimalna wartość zgłaszanego projektu to 2 mln zł (chociaż zdarzają się programy o niższych kwotach minimalnych np. 300 tys. zł). Na kwotę prowadzonych badań składają się takie wydatki jak: wynagrodzenie osób pracujących przy badaniach (kadra naukowa jak i osoby techniczne wspomagające prace, np. operatorzy maszyn, które są wykorzystywane do prób produkcyjnych), amortyzacja sprzętu i wyposażanie, które jest wykorzystywane w projekcie, koszty operacyjne, w tym koszty prototypu, np. koszty materiałów niezbędnych do prób, usługi zewnętrzne, np. koszty badań laboratoryjnych lub koszty podzlecenia na uczelnie lub do instytutu realizacji etapów badań. Ponadto, w projektach badawczych uwzględnić można także pewną kwotę ryczałtowo na inne wydatki, które trudno bezpośrednio przyporządkować do badań, np. koszty delegacji czy usługi kurierskie, materiały biurowe, itp.

Udogodnienia dla korzystających

Aby zachęcić przedsiębiorstwa do realizowania projektów badawczych instytucja często wypłaca środki „z góry” tzn. jako zaliczki na poczet przyszłych wydatków. Specyfiką Narodowego Centrum jest także rozliczanie wydatków na podstawie zestawienia dokumentów księgowych, więc nie ma potrzeby załączania do wniosku o płatność setek faktur i przelewów. Ponadto, w każdym regionalnym programie istnieją także środki na prowadzenie badań w przedsiębiorstwach. W województwach opracowane są listy lokalnych inteligentnych specjalizacji, które także mają wiele obszarów tematycznych poświęconych opakowaniom i technologiom z nimi związanymi. Z zasady dotowane są projekty o mniejszej wartości niż w programie krajowym.